"زیر بنا" یکی از اصطلاحاتی است که در قوانین ثبتی و شهرداری رایج است. زیربنا عبارت است از سطح ناخالص هر طبقه با احتساب دیوارهای خارجی. در طراحی نقشه های شهرداری، منظور از زیربنای هر طبقه، کل مساحت بنای آن طبقه است. البته سطح اشغال دیوارها، راه پله ها و ... نیز محاسبه می شود. به عبارت ساده تر می توان گفت که مترکشی پشت تا پشت دیوارها انجام می شود. درواقع به مساحت هر طبقه ی یک ساختمان زیربنا می گویند و برای محاسبه مساحت کل بنا، مساحت سطح طبقه های روی زمین و زیر زمین را با هم جمع می کنند.
فضاهای مورد محاسبه برای زیربنا
- مشاعات ساختمان: منظور قسمت های مشترکی از ساختمان است که حق استفاده آن منحصر به یک یا چند واحد نیست و به تمامی مالکین آپارتمان تعلق می گیرد. مشاعات برای استفاده اختصاصی نمی باشد و در سند مالکیت، ملک اختصاصی یک یا چند نفر از مالکین تلقی نمی شود. بام و حیاط آپارتمان ها جز مشاعات محاسبه می شود، هرچند بعضی از واحدها به بام و حیاط دسترسی نداشته باشند. ضمنا تراس ها و بالکن هایی که راه عبور جداگانه دارد و سقف بام طبقه زیرین باشد و تاسیسات روی آن نصب باشد، جزو مشاعات محسوب می شوند.
- عرصه ساختمان: قسمت ساخته شده بنا یا همان سطح اشتغال بنا را عرصه ساختمان گویند.
- انباری اختصاصی واحدهای مسکونی
- راهرو عمومی ساختمان
- اتاق سرایداری
- آسانسور
- لابی
- سالن اجتماعات
- فضاهای ورزشی مانند سالن بدن سازی، استخر، سونا و جکوزی
- راه پله
- بالکن
- موتورخانه و تاسیسات
- واحد مسکونی
- پارکینگ اختصاصی
نحوه محاسبه بالکن:
در نقشه های شهرداری در خصوص بالکن ها و به جهت تشویق مردم جهت احداث بالکن و ارتقاء کیفیت ساختمانهای مسکونی، مساحت بالکن های مسقف تا عمق ۳ متر به شرح ذیل جزء زیربنا و تراکم طبقه محسوب می شود. باید توجه کرد که در نقشه شهرداری احداث بالکن در گذرهای کمتر از 12 متر مقدور نمی باشد. نحوه محاسبه بالکن به صورت زیر است:
بالکن سه طرف بسته
دو سوم مساحت این بالکن جزو زیر بنا محسوب می گردد.
بالکن سه طرف باز
یک دوم مساحت این بالکن جزو زیر بنا محسوب می گردد.
در نقشه شهرداری چنانچه عمق بالکن بیشتر از سه متر باشد، کل مساحت بالکن جزو زیربنا محسوب می شود. نحوه محاسبه بالکن ها توسط اداره ثبت با نحوه محاسبات شهرداری متفاوت است و اداره ثبت در هر صورت کل مساحت بالکن را جزو زیر بنا محسوب می نماید.
نحوه محاسبه راه پله:
به طور کل نحوه محاسبه مساحت راه پله به صورتی می باشد که شامل محاسبه مساحت راه پله از پشت دیوار جانبی تا آکس دیوارهای داخلی، به همراه محاسبه مساحت راه پله آکس به آکس دیوارها است. نحوه محاسبه مساحت راه پله به صورت زیر می باشد:
مساحت راه پله آکس به آکس دیوارها محاسبه می شود.
مساحت راه پله از پشت دیوار جانبی با آکس دیوارهای داخلی محاسبه می شود.
مترکشی زیربنا
مترکشی و محاسبه مساحت آپارتمان و یا ملک هایی که شکل هندسی مشخصی مانند مربع یا مستطیل دارند، ساده است. زیرا در این موارد هر یک از اضلاع را اندازه گیری کرده و سپس مساحت را به دست می آوریم. اما در مورد ساختمان هایی که شکل و فرم مشخصی ندارند و از نظر هندسی بهینه نمی باشند، می توان از مراحل زیر استفاده کرد:
- ساختمان را تا حد امکان به اشکال هندسی ساده تقسیم کرد. در این صورت با چند شکل هندسی ساده مانند مستطیل، مربع و مثلت مواجه می شویم.
- در صورت امکان فضاهای مختلف را با گچ یا سایر موارد خط کشی کرده و از هم جدا کنید.
فرمول محاسبه متراژ:
- مساحت اشکال مربع با ضلع a: a×a
- مساحت اشکال مستطیل با اضلاع a و b: a×b
- مساحت اشکال مثلثی با ارتفاع a و قاعده b: a×b÷2
- مساحت ذوزنقه با ارتفاع a و قاعده بزرگ b و قاعده کوچک c: ((b+a)÷2)×c
اگر در ساختمان با اشکالی شبیه نیم دایره مواجه شدید برای به دست آوردن مساحت به روش زیر عمل کنید:
- قسمت کمان و قوس نیم دابره را رها کنید و اندازه قسمت صاف یا قطر را محاسبه کنید.
- قطر را بر 2 تقسیم کنید تا شعاع نیم دایره به دست آید.
- پس از بدست آوردن شعاع، مساحت دایره را محاسبه کنید: عدد پی×شعاع×شعاع=مساحت دایره
- برای به دست آوردن مساحت نیم دایره کافی است که فرمول بالا را بر 2 نقسیم کنید.
محاسبه متراژ با استفاده از کفپوش:
استفاده از سرامیک و کفپوش یک روش آسان برای محاسبه متراژ آپارتمان می باشد. به خصوص در زمانی که وسایل اندازه گیری مناسب در اختیار نباشد. زیرا کف پوش یا سرامیک ها به طور معمول اندازه استانداردی دارند و می توان از آن ها به عنوان واحد اندازه گیری استفاده کرد.
منابع:
persiansaze
naghsheshahr
karamoozeng
