تعریف پایان کار:

پایان کار نوعی کارنامه است که شهرداری در پایان کار ساخت و ساز به ساختمان ساخته شده اعطا می کند. اخذ پایان کار دارای چند شرط است. از قبیل اینکه سازنده باید تمام قوانین و مقررات در ساخت و ساز و اصول مهندسی را رعایت کرده و کاری خلاف جهت مقررات و اصول ساخت و ساز انجام نداده باشد. در این صورت سازنده می تواند پایان کار را اخذ کند. حال اگر در زمان اخذ پایان کار تخلفی صورت گرفته باشد، شامل جریمه یا حتی تخریب آن ساختمان می شود.  

مدارک لازم جهت اخذ پایان کار:

  1. اصل و کپی برابر اصل سند مالکیت
  2. اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی مالک، سازنده و یا وکیل که وکیل باید کپی برابر اصل مدارک وکالتنامه را نیز همراه خود داشته باشد.
  3. در صورت فوت مالک، اصل و کپی برابر اصل مدارک انحصار وراثت و کپی مدارک شناسایی ورثه الزامی است.
  4. اصل و کپی فیش عوارض نوسازی سالانه
  5. اصل و کپی فیش آب، تلفن، برق و گاز
  6. اصل و کپی پروانه ساختمانی
  7. ارائه کارت سازنده، برگه اتمام عملیات ساختمانی و کلیه گزارشات مرحله ای و همچنین تاییدیه استاندارد برای آسانسور در ساختمان های نوساز
  8. نقشه معماری ملک به همراه CD که دارای مهر شهرداری منطقه باشد
 

مراحل اخذ پایان کار:

  1. در مرحله اول باید تشکیل پرونده صورت گیرد. شروع این کار با در دست داشتن مدارک لازم که در بخش مدارک به آن اشاره شد و مراجعه به شهرداری می باشد.
  2. پس از مراجعه به شهرداری فرم درخواست اخذ پایان کار دریافت و تکمیل می شود. سپس مدارک لازم از جمله سند ملک و مدارک شناسایی را ارائه داده تا کارشناسان بخش دفتر فنی آن ها را بررسی و درصورت نبود مشکلات و نقص مدارک آن ها را تایید کنند. لازم به ذکر است باید تمام صورت حساب های مالیاتی و عوارض های مقرر شده را پرداخت نمود و در صورت نوساز بودن ملک عوارض نوسازی را پرداخت کرد و رسید مربوطه را اخذ نمود. سپس بعد از طی کردن تمام این مراحل درخواست اخذ پایان کار در دبیرخانه شهرداری ثبت می گردد.
  3. کارشناسان بخش دفتر فنی تعیین وقت می نمایند تا در موعد مقرر از ساختمان مورد نظر بازدید به عمل آورند.
  4. زمانی که موعد مقرر برای بازدید کارشناسان بخش دفتر فنی شهرداری رسید حتما باید مدارک شناسایی و در صورت فوت مالک گواهی انحصار وارثین یا در صورت حضور وکیل مدارک شناسایی و وکالت نامه را به همراه داشت. به خاطر داشته باشید که فرم روند اجرای عملیات ساختمان توسط مهندس ناظر تکمیل شده باشد و همراه داشته باشید.
 
تخلف در ساخت و ساز و عدم اخذ پایان کار:
زمانی که کارشناس بخش دفتر فنی از ساختمان ساخته شده بازدید به عمل می آورد در صورت مشاهده تخلف در سازه، آن را به کمیسیون ماده 100 ارجاع می دهد. ساختار و وظایف کمیسیون ماده 100 به شرح زیر است: کمیسیون ماده 100 متشکل از نمایندگان وزارت کشور، دادگستری، نماینده شورای اسلامی و نماینده شهرداری می باشد که در داخل شهرداری تشکیل شده است. وظیفه آنها رسیدگی به تخلفات ساختمانی و تعیین تکلیف در خصوص این تخلفات می باشد. موارد تخلفی که مالک ساختمان انجام داده و کمیسیون ماده 100 به آن می پردازند عبارتند از: 1- عدم استحکام بنا: در صورتی که بنا از نظر استحکام دچار نقص باشد ولی بتوان نقص را برطرف کرد، کمیسیون مذکر رای به جریمه و رفع نقص می دهد و در این صورت مالک باید فورا نقص را برطرف و ساختمان را مستحکم کند. اما اگر نقص به صورتی باشد که قابل جبران و برطرف کردن نباشد، رای به تخریب ساختمان می دهند. چرا که مستحکم نبودن بنا بسیار خطر ساز بوده و عواقب جبران ناپذیری به همراه دارد. 2- حذف پارکینگ یا طراحی غیراصولی که سبب بلا استفاده شدن پارکینگ شود: در این مورد کمیسیون رای به جریمه مالک می دهد که در این صورت مالک می تواند از مهندس ناظر شکایت کرده و مطالبه خسارت نماید. 3- عدم رعایت بَر و کف ساختمان: عدم رعایت بَرِ ساختمان می تواند موجب ورود ملک به داخل معبر و عدم کف موجب افزایش ارتفاع ساختمان یا افزایش طول ستون ها شده و در نهایت پرونده در کمیسیون مطرح شده و منجر به تخریب یا پرداخت جریمه سنگین شود. این تخلف می تواند موجب ورود ساختمان به معبر و پیاده رو شود که در این خصوص به کمیسیون مذکور ارجاع داده می شود و حکم تخریب را در پی خواهد داشت. 4- رسیدگی به اضافه ساخت های املاک قدیمی: اگر برای ساختمان های قدیمی یا کلنگی سند و پایان کار قدیمی دارید اما تغییری مانند اضافه کردن طبقه در ساختمان ویلایی در ملک انجام نداده باشید، در این صورت بر اساس قوانین شهرداری باید مجوز اضافه کردن بنا را در همان زمان دریافت می کردید اما اگر این مجوز را از شهرداری نگرفته باشید، کار شما با مشکل مواجه می شود. در این صورت باید تمام مدارک ذکر شده برای اخذ پایان کار ساختمان را ارائه دهید. سپس این اضافه کردن یا تغییرات در بنا به کمیسیون ماده 100 ارجاع داده می شود و باید جریمه ای پرداخت کنید تا پایان کار جدید ساختمان قدیمی و کلنگی صادر شود. 5- احداث بنا خلاف ضابطه به صورت پیشروی طولی: میزان ساخت بنا در این مورد نباید بیش از حد مجاز باشد. یعنی در خصوص ساخت طولی تا 60 درصد، اجازه ساخت بر روی زمینی که بنا بر روی آن احداث می شود، است. 6- احداث ساختمان مغایر با کاربری: اگر کاربری شما مسکونی باشد اما به کاربری تجاری بنا را احداث کنید، در صورتی که قابلیت اصلاح وجود داشته باشد باید اصلاح شود و مالک جریمه را پرداخت کند. اگر قابلیت اصلاح نداشته یا سبب به وجود آمدن ضرر شود، گاها پیش می آید که در این خصوص حکم به تخریب صادر شود. 7- تخلف اضافه بنا در منطقه مسکونی و تجاری: در این خصوص اگر بنا بیشتر از مساحت زمین احداثی ساخته شود، کمیسیون رای به پرداخت جریمه می دهد که در صورت عدم پرداخت ممکن است رای به تخریب هم صادر شود. تخلف در ساخت نتایج بسیار پرهزینه ای به همراه دارد. اگر دچار مشکل در اخذ پایان کار شدید و یا در مواردی پرونده ملک شما به کمیسیون ماده 100 ارجاع داده شد، حتما با وکلای مجرب در این زمینه مشورت کرده تا از بروز حوادث و ضررهای شدید جلوگیری شود. 8- دعاوی الزام به اخذ پایان کار: اگر ملکی را پیش خرید کرده اید یا به دست پیمان کاری جهت ساخت سپرده اید اما این افراد پس از به پایان رسیدن مراحل ساخت، پایان کار را اخذ نکرده باشند یا از روی عمد این کار را انجام ندهند، راهی جز اقدام قانونی برای حل مشکل باقی نمی ماند. اولین کار برای مطالبه حق و حقوق رفتن به دادگاهی می باشد که محل وقوع ملک بوده و سپس باید دادخواستی با عنوان الزام به اخذ پایان کار تنظیم کنیم. برای این کار بهتر است که با مراجعه به وکلای مجرب در زمینه ملکی کار خویش را تسهیل کرده تا در وقت و انرژی صرفه جویی شود. به یاد داشته باشید که هنگام تنظیم دادخواست الزام به اخذ پایان کار حتما مدارک شناسایی و اسناد و قراردادی را که مرتبط با معامله شما و شخص فروشنده می باشد به همراه داشته باشید تا ضمیمه دادخواست شما گردد. پس از طی کردن این مراحل دادگاه حکم الزام به اخذ پایان کار را صادر می کند. لازم به ذکر است که شما می توانید هزینه های تاخیر در تادیه و تمام هزینه های دادرسی و وکیل را از شخص فروشنده درخواست کنید.  
منابع:
https://wikisakhtemoon.com/ https://dad-man.ir/ https://adlohagh.com/ https://rahjooyan.org/  
مراحل دریافت پایان کار ساختمان